Monumenten in Duindorp Schoorl
Duindorp Schoorl staat bekend om de natuur. Maar deze unieke natuurlijke omgeving werkt ook door in de rest van Schoorl. Door het natuurlijke karakter zijn verschillende monumenten ontstaan, zoals molens in het polderlandschap en raadhuizen in de dorpskernen. In deze blog geven wij wat meer informatie over alle monumenten in Schoorl.
Raadhuisje Groet en 'Witte huisjes'
Het charmante raadhuisje van Groet is een pareltje en met afmetingen van slechts 6,78 x 4,59 meter, het kleinste raadhuisje van Nederland! Binnenin vind je een knusse raadzaal, een kleine vestibule en zelfs een voormalig cachot (gevangenis)! Hoewel het officiële bouwjaar 1639 is, fluisteren de stenen dat het misschien nog wel wat ouder is. Aan de achterkant zijn later twee armenhuisjes toegevoegd, die nu bekendstaan als de ‘Witte huisjes’ en samen een charmant buurtje vormen met het raadhuisje.
Protestantse Kerk Schoorl
Al in 1094 had Schoorl een eigen parochiekerk, maar helaas is daar niets meer van terug te vinden. De stenen kerk die later werd gebouwd, kreeg het zwaar te verduren tijdens de Opstand en raakte flink beschadigd. Alleen de robuuste Romaanse toren wist de ravage te doorstaan, totdat ook deze in 1779 instortte. Hierdoor kreeg de kerk zijn huidige, eenvoudige charme: een knusse zaalkerk met een houten toren en een sierlijke achtzijdige spits als kers op de taart. De protestantse kerk staat nu bekend om zijn betoverende akoestiek en het schitterende, kleine monumentale orgel uit 1716, dat nog altijd voor kippenvel zorgt tijdens concerten.
Raadhuisje van Schoorl
Naast de kerk staat het raadhuisje van Schoorl, dat in 1601 werd gebouwd en aanvankelijk pal aan de weg was gelegen. In 1931 werd het in verband met de verbreding van de Duinweg steen voor steen afgebroken en weer opgebouwd op de huidige plaats, waarbij ook het interieur zorgvuldig in de oude staat is gehouden. Momenteel is het door de Stichting Verwondering 1601 in gebruik en ingericht als ‘Wunderkammer’, een rariteitenkabinet in de 16e en 17e-eeuwse trant. Vóór het gebouwtje staat een beeld van de schilder Jan van Scorel, die hier in de toenmalige pastorie is geboren. Een verbeelding van zijn schilderij ‘De Jeruzalemvaarders’ staat voor de ingang van de kerk.
Korenmolen Kijkduin
De molen die in Schoorl "Kijkduin" wordt genoemd, is een prachtig voorbeeld van historische veerkracht. Deze ronde stenen grondzeiler bovenkruier werd in 1772 gebouwd als korenmolen, maar de geschiedenis van de plek gaat veel verder terug. Al voor 1575 stond hier een windkorenmolen, die echter op 27 mei van dat jaar door terugtrekkende Spaanse soldaten in brand werd gestoken. Pas 20 jaar later verrees er een nieuwe standaardmolen, die in 1771 werd afgebroken om plaats te maken voor de huidige molen. Aanvankelijk werd deze korenmolen verhuurd, waarbij Schoorl 5/6 van de molen bezat en Groet 1/6 deel. In 1868 kwam de molen in handen van Dirk Duin, die het molenaarsvak uitoefende tot 1934. Daarna werd de molen in 1935 eigendom van de gemeente. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bewees de molen opnieuw zijn waarde, door op windkracht tarwe tot meel te malen. Na de oorlog diende hij vooral als opslagplaats, totdat er in 1975, 1978 en 1980 grondig onderhoud werd gepleegd. Dankzij deze restauraties kan de molen weer in volle glorie graan malen, net als vroeger!
Protestantse kerk Groet
Bekroond met een elegante leien spits, vormt de houten toren de perfecte kers op de taart van het charmante ‘witte kerkje’ van Groet. Dit pittoreske juweeltje ligt verscholen op een knusse verhoging aan de voet van de duinen en is misschien wel het meest schilderachtige plekje van de hele gemeente. Binnenin vind je een schattig klein orgel dat nog altijd voor hemelse klanken zorgt, samen met een paar indrukwekkende grafzerken. Aan het eind van de 16e eeuw werd dit kerkje gebouwd als vervanger van de oorspronkelijke parochiekerk uit het begin van de 15e eeuw – en wat een geluk, want dit kerkje ademt pure nostalgie!